De oudste vermelding van het Huis te Jaarveld is van 1384. In dat jaar kreeg Gijsbrecht van Vianen en van Goye het in leen van graaf Albrecht van Holland. Ruim een eeuw eerder hadden de Van Goye’s – verwant aan de latere heren van Vianen – de heerlijkheid Jaarsveld ook al in handen. De graaf noemde het Huis te Jaarsveld in 1384 Veldenstein en vermeldde dat de heer Heinric van Vianen het had laten bouwen. Bij het Huis hoorde veertien morgen land.

Tot 1489 bleef het huis in leen van de heren van Vianen. In 1518 kocht Floris van Egmond het huis en de heerlijkheid. Later vererfde het huis op Anna van Buren, de eerste vrouw van Willem van Oranje. In 1564 werd Philips Willem van Nassau ermee beleend, maar al snel daarna kwam het goed in de familie Van Alteren.

Hoe het Huis te Jaarsveld eruit heeft gezien is onbekend, maar het ging waarschijnlijk om een fors kasteel. Het kende in de loop van de geschiedenis meerdere verwoesingen: in de Jonker-Fransenoorlog (1488-1490); in 1511 door Utrechtse burgers en in 1673 – de finale klap – door de Fransen. Bij de verkoop in 1684 werd het kasteel omschreven als “bestaende uit vervallen sloth, leggende in sijne dubbede grachten, den duyventoorn, thuynmanshuys, nevens een huys aen den dijck, cingels, hoven, thuynen, dreven, boomgaerd ende weylanden daerbij behoorende.” Deze verkoop gebeurde door de erfgenamen van Anna Boom, weduwe Van Alteren.

Het Huis te Jaarsveld wisselden meerdere keren van eigenaar. Rond 1760 liet Cornelis de Witt, kleinzoon van de raadspensionaris Johan de Witt, het nog bestaande landhuis bouwen. Het koetshuis werd in 1843 gebouwd. Zowel het huis als het koetshuis werden in 1867 vergroot. Er kwam toen ook een tuinhuis, gesierd met het wapen van Jaarsveld. De ruïnes van het oorsponkelijke kasteel, dat even verderop lag,  waren in 1826 al geheel verdwenen.

In de 19e eeuw werd de buitenplaats eigendom van respectievelijk de familes De Begram, Van Eeten en Van der Lee. Bovenop de hekpalen van het toegangshek bevinden zich de familiewapens van De Begram en Van Eeten.

Literatuur:

• Fred Gaasbeek en Teun Winkelman, Lopik , geschiedenis en architectuur, (Zeist, 1996), pp. 103-106;
• Jan H. Huiting, “Jaarsveld” in: Kastelen en ridderhofsteden in Utrecht, (Utrecht, 1995), pp. 261-263.