< Naar overzicht
15 mei 2018

Weer gedoe om auteursrecht

Het leeuwendeel van de oude ansichten en foto’s wordt niet (meer) getoond onze website. Hierin staat het RHC niet alleen. Boosdoener is de uitleg die gegeven wordt aan het auteursrecht. Dit houdt de gemoederen in het archiefveld al langere tijd bezig.

Recent (april 2018) werd er wederom een rechtszaak aangespannen. Het ging nu over fotokaarten die onze collega-archiefdienst in Leiden op de website had staan, waarvan de maker niet te achterhalen viel. De rechter oordeelde dat er een forse financiële vergoeding betaald moest worden aan degene die de rechten van de inmiddels overleden fotograaf bleek te hebben overgenomen. De uitspraak heeft grote gevolgen voor de archieven. Zij willen zoveel mogelijk van hun collecties delen met het publiek, maar zoals de brancheorganisatie van het archiefwezen stelt is het onverantwoord nog langer anonieme foto’s op websites te tonen.

Op onze website stonden al veel foto’s op zwart, na eerdere uitspraken van de rechtbank. Dat is destijds vrij rigoureus gedaan, met daarbij wel het voornemen om een project te starten om ansichtkaarten die de uitgever 70 jaar of langer geleden had uitgegeven weer online te zetten. Als de rechten van een foto bij een fotograaf berusten eindigt de aanspraak hierop pas 70 jaar na diens overlijden, maar berusten de rechten bij een uitgever dan is publicatie “al” mogelijk na 70 jaar na de eerste uitgave. De recente uitspraak van de rechtbank in de zaak tegen Leiden zet hier echter een streep door. Op ansichten staan geen namen van fotografen vermeld. Het vonnis laat zien dat er dan toch problemen van kunnen komen bij publicatie op de website of anderszins, omdat het niet onomstotelijk vast staat dat de rechten bij de uitgeverij berustten. Vandaar begin mei de kop in de krant: “Archieven verwijderen historische foto’s in paniek na rechtszaak om auteursrecht”. Met publiciteit en wellicht een hoger beroep probeert het archiefwezen het tij te keren en te komen tot een werkbare situatie.

Wij merken dat het lastig uit te leggen is aan klanten dat wij geen afbeeldingen tonen of verstrekken die in sommige gevallen al overal op internet zwerven. We vragen begrip voor de situatie. Graag tonen we de prachtige historische plaatjes van de Rijnstreek en Lopikerwaard. Er is hierin niet voor niets geïnvesteerd. Daarom volgen wij de ontwikkelingen vanzelfsprekend op de voet. De afgeschermde foto’s zijn wel op de studiezaal te zien. Het is een schrale troost. Scans van deze afbeeldingen worden gelet op het auteursrecht niet verstrekt.