Leefden uw voorouders voor 1811 in ons werkgebied? Dan is de kans zeer groot dat ze nu terug te vinden zijn op deze website. Het RHC heeft namelijk een groot project afgerond waarbij alle DTB-bronnen toegankelijker zijn gemaakt. DTB staat voor Doop-, Trouw- en Begraafboeken, een verzamelnaam voor registers die gaan over deze belangrijke levensmomenten. De DTB zijn onmisbaar voor het kunnen doen van stamboomonderzoek. Door een naam in te voeren in de Indexen, kunt u algauw een voorouder terugvinden uit het verre verleden.

Vanaf 1811 kennen we de Burgerlijke Stand, waarvoor de gemeente akten van geboorte, trouwen en overlijden opstelde. Dergelijke bevolkingsadministratie bestond voor de negentiende eeuw niet. Wel overgeleverd zijn de kerkelijke registers aangaande dopen, trouwen en begraven, oftewel de DTB. Dit waren gebeurtenissen die belangrijk waren voor zowel de gemeenschap als vanuit financieel oogpunt. Aangezien vrijwel alle Nederlanders vroeger tot een kerkgenootschap behoorden, zijn de meeste streekgenoten van weleer terug te vinden in deze registers.

Toch speelde ook de lokale overheid een rol in de bevolkingsregistratie van toen. Zo werd er in het gewest Holland – waar een groot deel van het werkgebied van het RHC vroeger toebehoorde – vanaf 1695 belasting geheven op trouwen en begraven. Bovendien was het na de Reformatie gebruikelijk dat katholieken altijd voor het gerecht (plaatselijk bestuur) trouwden. Nederlands-hervormden hoefden dat niet, voor hen volstond het kerkelijk huwelijk. Ook personen van andere religieuze minderheden – doopsgezinden, Joden en andere geloven – zijn dankzij de overheidsregisters terug te vinden, waar ze mogelijk ontbreken in de gebruikelijke DTB.

Het toegankelijk maken van de DTB bracht soms bijzondere gebeurtenissen aan het licht. In 1636 was er bijvoorbeeld een pestepidemie, waardoor ook kinderen het leven lieten. In de omgeving van Bodegraven werd een jongen van ongeveer zeven jaar oud, genaamd Dirick, met urgentie gedoopt. Er was namelijk al eerder een meisje uit de buurt overleden aan de pest en men vreesde hetzelfde lot voor de jongen. Het besluit bleek tijdig, Dirick stierf enkele dagen na zijn doop aan dezelfde ziekte. In datzelfde pestjaar zien we ook veel oversterfte terug in de begraafregisters van Montfoort. Het kan dan ook niet anders, dan dat de ziekte daar veel impact heeft gehad.

Ook bij het trouwen zagen we bijzonderheden terug. Huwelijken werden met instemming van de ouders gesloten. Maar dit ging niet altijd van harte. In Jaarsveld in 1738 stemde een vader van een bruid in met het huwelijk van zijn dochter, zij het met “de aldergrootste spijt en sachgereijnichijt”. Verder is het opvallend dat onze streek met veel ‘import’ te maken had. De trouwregisters van Woerden en Montfoort tonen bijvoorbeeld veel huwelijken die gesloten zijn tussen uitheemse militaire mannen en lokale vrouwen.

Gelet op het belang van de DTB is het ontsluiten van deze bronnen via onze website altijd een belangrijke prioriteit geweest. Voor dit project hebben dan ook bijna alle medewerkers van het RHC een bijdrage geleverd. Na jarenlange inspanning is daarmee onze website enorm verrijkt, onder meer voor bestaande toegangen. We kunnen nu zeggen dat ons bestand compleet is waar het de belangrijkste bronnen voor stamboomonderzoek betreft. Met de afronding van dit project is bijna drie eeuwen aan materiaal makkelijk doorzoekbaar voor de geïnteresseerde onderzoeker. Dus komen uw voorouders uit onze streek? Neem dan vooral een duik in uw verleden!