
Nieuwe inventaris online: H119 Polder het Westeinde van Waarder

Onlangs is de nieuwe inventaris van de polder Het Westeinde van Waarder (1579-1974) online verschenen. Dit was een kleine, zelfstandige polder binnen het Groot-Waterschap van Woerden, totdat het in 1975 samen met ongeveer 30 andere polders en waterschappen door het Groot-Waterschap werd ingelijfd.
De polder ligt, zoals de naam doet vermoeden, ten westen van Waarder, tussen de Dubbele Wiericke, de Korte Waarder, de Molendijk en de polder Ruige Weide. De polder is, zoals aan het landschap is af te lezen, in fases ontgonnen tussen 1050 en 1125. Tot 1366 werd er afgewaterd op de Oude Rijn. In dat jaar gingen de afwateringskosten zodanig omhoog dat er besloten werd om op de Hollandse IJssel af te wateren. Halverwege de zestiende eeuw was deze rivier echter zo verzand dat er in 1564 met het Hoogheemraadschap van Rijnland werd afgesproken om weer op de Oude Rijn af te gaan wateren. Om dit goed te kunnen bewerkstelligen, werd er in 1577 de eerste molen gebouwd, ter hoogte van de Korte Water.
In 1660 werd er een tweede molen gebouwd, de Nieuwe Westeinder Molen, aan de Papendijk (Molendijk). In het Rampjaar 1672 zijn beide molens afgebrand tijdens de aftocht van de Franse troepen. Alleen de Nieuwe Westeinder Molen werd herbouwd. In 1880 werd deze vervangen door stoomgemaal Knijff, dat in 1952 een elektrische motor kreeg. In 1967 kwam er een nieuw gemaal, Net Op Tijd, aan de Dubbele Wiericke, ten noorden van Driebruggen.
Het oudste stuk uit dit archief is een schouwbrief uit 1579. Een eerste echte inventaris werd in 1846 gemaakt. Een tweede en een derde volgden in 1914 en 1965. In 2024-2025 werd het archief opnieuw geschikt naar de huidige maatstaven, met deze inventaris als resultaat.
Het archief is op te vragen onder beheersnummer H119 Het Westeinde van Waarder.