(Kaart van de Lek bij Jaarsveld uit omstreeks 1760)

Het RHC heeft een inventaris het licht doen zien van de oude polderarchieven van Jaarsveld. Daarmee zijn de archieven toegankelijk van de polders Batuwe, Graaf, Vogelzang, Wiel en Vijfhoeven, die lange tijd een gemeenschappelijk bestuur kenden. In 1864 gingen de polders samen officieel een waterschap vormen.
De archieven bieden een schat aan informatie over de waterstaatsgeschiedenis van Jaarsveld. Het oudste stuk in het archief dateert uit 1616. Het vertelt hoe de Staten van Holland eraan te pas moesten komen om een conflict te beslechten tussen Vijfhoeven en enkele andere polders over het waterpeil van de Vlist. Andere archiefstukken gaan weer over de watermolens, bijvoorbeeld over de bouw van de nieuwe Voormolen nadat de oude door kruiend ijs was verwoest. 
In de inleiding van de inventaris wordt de geschiedenis van de diverse polder beknopt beschreven. Er is een lijst van bestuurleden opgenomen, waaruit blijkt dat in het bestuur alle (voormalige) polders hun vertegenwoordiging hadden. De enigszins ingewikkelde organisatiestructuur van de samenwerkende polders heeft ook zijn weerslag op het archief, maar met deze nieuwe inventaris heeft de onderzoeker een overzichtelijk instrument in handen om zijn weg in het archief te vinden.
In 1974 werd het waterschap Batuwe c.a. met een groot aantal andere waterschappen opgeheven. Het nieuwe waterschap Lopikerwaard nam de taken over.    

(23 september 2015)